Cel Shading và cách làm tăng sức hấp dẫn cho hoạt họa của bạn
Thuộc trường phái hoạt hình cách điệu, Cel Shading không chỉ mang đến giao diện hoài cổ, thân thuộc mà còn thu hút người xem bởi sự chân thực mang đậm chất 2D. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn khám phá Cel Shading và cách kỹ thuật này làm “thăng hạng” thế giới trò chơi và hoạt hình.
Đã bao giờ bạn tiếp xúc với một tựa game có đồ họa như bước ra từ truyện tranh hay phim hoạt hình chưa? Tuy vẫn mang lại cho người xem cảm giác gần gũi của nét vẽ 2D, nhưng thực chất, toàn bộ hoạt họa đều là 3D được tạo ra để trông giống như hoạt hình 2D. Cel Shading chính là “tác giả” của hình thức nghệ thuật độc đáo này.
RWBY. Nguồn ảnh: IMDb
Cel Shading được biết đến với những đường nét đậm, rõ ràng và màu sắc tươi sáng, tạo nên một bức tranh vui mắt, nổi bật và không kém phần hấp dẫn. Cách tiếp cận này không chỉ mang tính thẩm mỹ cao mà nó còn là sự pha trộn giữa thế giới hoạt hình và phong cách truyện tranh (comic) hoặc tiểu thuyết hình ảnh (graphic novel).
Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào cách các Animator sử dụng Cel Shading vào trong hoạt ảnh của mình. Đây là một kỹ thuật được dùng cho cả hoạt hình và trò chơi, do đó, bất kể bạn đã là một Animator lành nghề hay chỉ mới là dân nghiệp dư đang thử nghiệm các phong cách khác nhau thì việc tìm hiểu Cel Shading sẽ giúp bạn mở rộng thêm bộ kỹ năng của mình, từ đó cho phép bạn thỏa sức thể hiện năng lực bản thân ở nhiều khía cạnh và lĩnh vực hơn.
Bài viết sẽ đóng vai trò như một cuốn cẩm nang về Cel Shading và đưa ra ví dụ để bạn hiểu hơn về cách kỹ thuật này được áp dụng trong các trò chơi điện tử như thế nào. Tiêu biểu như Fallout 4, hiệu ứng Cel Shading đã gây ấn tượng đến mức khiến trò chơi phải phát hành một bản mod để thay đổi phần đồ họa cũ, nhằm mang lại hiệu ứng hình ảnh mới mẻ và khác biệt cho người hâm mộ của mình.
Fallout 4. Nguồn ảnh: Game Spot
Cel Shading là gì?
Cel Shading là một kỹ thuật mang lại cho hoạt ảnh một vẻ ngoài vừa sống động, vừa trông giống như được vẽ bằng tay, khiến chúng có cảm giác như được lấy ra trực tiếp từ truyện tranh vậy.
Về cốt lõi, Cel Shading là một kỹ thuật diễn hoạt hạn chế sử dụng công cụ chuyển sắc (gradient) và ít đổ bóng hơn để tạo ra các hình ảnh đậm nét và nổi bật giống như phim hoạt hình. Khác với kết xuất 3D truyền thống khi luôn chú trọng nguyên lý ánh sáng và kết cấu thực tế, Cel Shading dựa vào ít bóng hơn và thường bao gồm các đường viền đen để làm nổi bật hình khối của chủ thể.
Lịch sử và sự phát triển của Cel Shading
Kỹ thuật Cel Shading có nguồn gốc từ hoạt hình truyền thống, trong đó, “cel” được viết tắt từ “celluloid”, một loại nhựa được cắt ra thành từng miếng hình chữ nhật như trang giấy, có độ trong suốt và được dùng trong quy trình sản xuất hoạt hình vẽ tay.
RWBY. Nguồn ảnh: IMDb
Kế thừa phương pháp này, phiên bản kỹ thuật số “Cel Shading” sử dụng công nghệ hiện đại để cho ra những hoạt họa mang âm hưởng hoạt hình cổ điển. Qua nhiều năm, phương pháp này đã được phát triển và phổ dụng dưới nhiều hình thức khác nhau, từ chương trình truyền hình đến quảng cáo, đặc biệt là trong các trò chơi điện tử thịnh hành.
Tại sao các nhà làm phim hoạt hình và người xem lại yêu thích nó?
Phong cách này chứa đựng sức hấp dẫn đặc biệt vì nó khác với những đồ họa siêu thực mà chúng ta thường thấy. Cel Shading mang đến cho các thước phim và tựa game một vẻ ngoài mới mẻ, đẹp mắt, lạ lẫm nhưng vẫn gần gũi, và quan trọng hơn hết, là thu hút sự chú ý của người xem nhiều hơn.
Đối với các nhà làm phim hoạt hình, Cel Shading là một cách để thử nghiệm mức độ hòa hợp giữa tính hoài cổ của nét vẽ truyền thống và sự nổi bật của kỹ thuật hiện đại. Đối với người xem, Cel Shading là một trải nghiệm trực quan hấp dẫn, gợi nhớ cho họ về những bộ phim hoạt hình và truyện tranh mà bản thân đã từng xem qua.
Love, Death + Robots. Nguồn ảnh: Revista Diners
Các kỹ thuật cơ bản trong Cel Shading
Bạn có thể vướng phải một chút rắc rối khi mới bắt đầu tìm hiểu về Cel Shading, nhưng với cách tiếp cận phù hợp, bạn sẽ từng bước nắm được quá trình thực hiện nó và biết cách áp dụng kỹ thuật này vào trong dự án của mình.
Kỹ thuật cơ bản của Cel Shading
- Tạo bóng đơn giản: Không giống như tạo bóng truyền thống khi bạn phải sử dụng nhiều dải chuyển sắc để mô phỏng chi tiết độ đậm nhạt, Cel Shading chỉ sử dụng một bảng màu hạn chế để phân biệt một số tầng đậm nhạt của bóng rồi giữ nguyên phần bề mặt có tiếp xúc với ánh sáng.
Nguồn ảnh: Kodeco
Nguồn ảnh: GitHub
- Dùng đường viền đậm: Một trong những điểm đặc trưng của kỹ thuật Cel Shading là sử dụng các đường viền dày, màu đen bao quanh các đối tượng chính trong khung hình. Điều này không chỉ giúp xác định rõ hình dáng hay hình khối của đối tượng mà còn làm nổi bật thêm phong cách truyện tranh.
Nguồn ảnh: Reddit
- Lựa chọn màu sắc: Cel Shading thường ưa chuộng màu sắc sống động, có độ tương phản cao để khiến hoạt ảnh càng thêm bắt mắt và dễ nhận diện. Đây là khâu đặc biệt đòi hỏi khả năng sáng tạo của bạn, vì lựa chọn màu sắc đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập tâm trạng và phong cách cho hoạt ảnh mà bạn muốn hướng tới.
Hướng dẫn từng bước cách áp dụng kỹ thuật Cel Shading
- Bắt đầu với mô hình đơn giản: Làm quen với các hình khối hoặc mô hình 3D cơ bản như hình cầu, hình tứ diện, quả trứng, ấm trà, cốc tách, v.v. Miễn nó không có quá nhiều góc cạnh và chi tiết để tránh làm bạn bị bối rối khi mới bắt đầu luyện tập.
- Sử dụng màu cơ bản: Dùng các màu cơ bản để tô những phần khác nhau trong mô hình của bạn. Lúc này nhiệm vụ của bạn chỉ có tô, không cần chú ý đậm nhạt, giống như cách bạn tập tô màu các khung truyện hay đồ vật hồi còn bé.
Spider-Man: Into the Spider-Verse. Nguồn ảnh: Slate
- Thêm phần bóng và phần sáng: Sử dụng một số màu đậm hơn và nhạt hơn trong cùng một gam để tạo ra chiều sâu cho chủ thể của bạn. Thông thường, bạn chỉ cần tô từ một đến hai màu cho phần bóng và một màu cho phần sáng là đủ.
- Tô viền cho mô hình: Bổ sung các đường viền bao quanh chủ thể bằng màu đen và điều chỉnh độ dày của viền tùy theo phong cách mà bạn đang hướng tới.
- Thử nghiệm và tinh chỉnh: Thử nghiệm các bảng màu và độ bóng khác nhau để xem chúng có thuận mắt và tự nhiên hay chưa. Cần lưu ý rằng, Cel Shading không chỉ là một kỹ thuật mà nó còn mang tính nghệ thuật và yêu cầu tư duy thẩm mỹ nhất định trong mỗi mô hình mà bạn tạo ra.
Love, Death + Robots. Nguồn ảnh: Space
5 cách để triển khai Cel Shading trong hoạt hình của bạn
Sau khi nắm được kiến thức cơ bản về Cel Shading, bạn sẽ cần tìm hiểu cách triển khai kỹ thuật này trong các lĩnh vực và yếu tố khác nhau, tiêu biểu như: thiết kế nhân vật, diễn hoạt môi trường, chuyển động, trò chơi điện tử, và các phương tiện truyền thông, v.v.
1. Cel Shading trong thiết kế nhân vật
Cel Shading mang đến cho các nhà làm phim hoạt hình một con đường độc đáo để tạo ra những nhân vật không chỉ nổi bật về mặt hình ảnh mà còn thể hiện được cá tính và cảm xúc của mình thông qua các nét vẽ.
Phong cách này cũng cho phép họ chạm khắc ra nhiều kiểu dáng khác nhau, từ những thiết kế kỳ quái, trông rất “hoạt hình” cho đến những thiết kế nghiêm túc và chân thực hơn. Tính linh hoạt của kỹ thuật Cel Shading cho phép các nhân vật được điều chỉnh một cách thoải mái, miễn là chúng vẫn phù hợp với yêu cầu về tính thẩm mỹ và câu chuyện của người sáng tạo.
Dragon Prince. Nguồn ảnh: Plugged In
Việc tham khảo các tác phẩm trên mạng xã hội như Instagram, Pinterest, Facebook, X, v.v. cũng giúp mang lại cho bạn những kiến thức bổ ích về cách thiết kế nhân vật hiệu quả bằng Cel Shading. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm hiểu cách mà các nhân vật được xây dựng trong trò chơi điện tử The Legend of Zelda: Wind Waker và phim hoạt hình Archer.
2. Cel Shading trong diễn hoạt môi trường và phông nền
Người sáng tạo thường đặt trọng tâm vào việc cân bằng giữa tính hiện thực và cách điệu trong các môi trường sử dụng kỹ thuật Cel Shading. Cách tiếp cận này cho phép các nhà làm phim hoạt hình tạo ra những bối cảnh đủ chân thực, dễ liên tưởng nhưng không thiếu đi tính cách điệu để gợi lên bầu không khí hoặc tâm trạng phù hợp với khung cảnh và câu chuyện.
Vì Cel Shading đặc trưng bởi cách sử dụng màu sắc cơ bản và hạn chế dải chuyển màu, do đó, những họa tiết tinh tế có thể làm tăng chiều sâu và sự sống động cho phông nền mà không làm giảm đi bản chất cách điệu của phương pháp độc đáo này.
The Legend of Zelda: Wind Waker. Nguồn ảnh: Wccftech
Khi thiết kế phông nền và môi trường theo kỹ thuật Cel Shading, bạn cần phải xem xét cách chúng tương tác với các nhân vật như thế nào sao cho hợp lý. Môi trường không chỉ cần hấp dẫn về mặt hình ảnh mà còn phải hòa hợp với câu chuyện, để từ đó làm nổi bật sự hiện diện của các nhân vật có trong khung hình.
3. Cel Shading trong chuyển động
Để thiết kế nhân vật và môi trường bằng phương pháp Cel Shading thì việc chú trọng hình ảnh trực quan thôi là chưa đủ, bạn sẽ cần phải nghiên cứu cách tạo hoạt ảnh sao cho chúng vừa mang lại cảm giác tự nhiên, vừa trông bắt mắt và phù hợp với những yếu tố xung quanh mình.
Diễn hoạt cho nhân vật bằng phương pháp Cel Shading yêu cầu sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa điểm độc đáo của kỹ thuật này và các nguyên tắc hoạt hình truyền thống. Một trong những thách thức chính là duy trì đường nét và màu sắc riêng biệt của phong cách 2D trong khi vẫn đảm bảo sự chuyển động mượt mà và chân thực của phong cách 3D.
Spider-Man: Into the Spider-Verse. Nguồn ảnh: Variety
Điều này thường được lưu ý khi phác thảo các khung hình hoặc storyboard. Bạn sẽ cần tập trung vào cách các đường viền và vùng đổ bóng di chuyển theo nhân vật. Ngoài ra, bạn cũng cần phải duy trì được tính trọn vẹn cho giao diện, ngay cả khi nhân vật đang chuyển động nhanh và phức tạp.
4. Cel Shading trong trò chơi điện tử: Fallout 4 (bản Cel Shading) và Borderlands
Borderlands là ví dụ điển hình nhất cho việc áp dụng phương pháp Cel Shading vào trong trò chơi điện tử, mang đến trải nghiệm hình ảnh độc đáo khiến hàng loạt game thủ phải “đổ đứ đừ”. Theo đó, phong cách nghệ thuật này không chỉ giúp định hình tính thẩm mỹ của tựa game mà còn ảnh hưởng đến cả ngành công nghiệp trò chơi về sau này.
Hình ảnh của trò chơi là sự kết hợp giữa các đường nét rõ ràng, màu sắc sặc sỡ và yếu tố cường điệu, tất cả những điều này đều là đặc điểm nhận diện của kỹ thuật Cel Shading. Với cách tiếp cận như vậy, Borderlands đã có cho mình một vẻ ngoài gần gũi giống như truyện tranh, từ đó khiến nó trở nên đáng chú ý và hấp dẫn thị giác người chơi ngay lập tức.
Thành công của Borderlands đã góp phần chứng minh Cel Shading không chỉ là một sự lựa chọn mang tính nghệ thuật mà nó còn giúp xác định bản sắc và độ nhận diện của một trò chơi.
Borderlands. Nguồn ảnh: GamesRadar
Bên cạnh đó, chính “visual” ấn tượng của nó cũng đã truyền cảm hứng cho các nhà phát triển khác khai thác kỹ thuật Cel Shading vào trong tựa game của họ, điều đó cho thấy phong cách này có tiềm năng tạo ra trải nghiệm chơi game phong phú và hấp dẫn mọi người hơn.
Tiêu biểu như bản mod của Fallout 4 cũng được truyền cảm hứng để áp dụng kỹ thuật này và nó được nhiều người chơi gọi đùa là “Fallout 4 with Borderlands-style Cel Shading”. Từ đó, ta có thể thấy đây là một kỹ thuật vô cùng hấp dẫn, với khả năng làm cho các trò chơi hiện có trở nên thú vị và mãn nhãn hơn.
Fallout 4. Nguồn ảnh: VGU
5. Cel Shading trong các phương tiện truyền thông
Cel Shading, mặc dù có nguồn gốc sâu xa từ hoạt hình và game, nhưng cũng đã tìm được hướng phát triển ở các hình thức truyền thông kỹ thuật số khác, từ đó càng thể hiện tính linh hoạt và tầm ảnh hưởng của kỹ thuật này hơn.
Trong địa hạt thực tế ảo, Cel Shading được sử dụng để tạo ra những thế giới phong phú, cách điệu, mang lại trải nghiệm trực quan khó quên cho người xem. Khi bước vào không gian VR theo phương pháp Cel Shading, bạn sẽ có cảm giác như đang bước vào một cuốn truyện tranh vô cùng sống động. Điều này mang đến một giải pháp thay thế đặc biệt cho môi trường VR giả lập thông thường.
Tiềm năng của Cel Shading trong các phương tiện kỹ thuật số là rất lớn. Khi công nghệ càng tiến bộ, các Animator sẽ có càng nhiều cơ hội áp dụng phương pháp này một cách tương tác và năng động hơn, có thể là trong các lĩnh vực như thực tế tăng cường (AR), kể chuyện tương tác (interactive storytelling) và sáng tạo các nội dung trực tuyến, v.v.
VR Soviet Spiderman. Nguồn ảnh: Hey Poor Player
Lời kết
Cel Shading không chỉ là một kỹ thuật mà nó còn là cầu nối giữa nghệ thuật và công nghệ. Với phong cách pha trộn giữa cái cũ và cái mới, Cel Shading đã, đang và sẽ còn tiếp tục thu hút sự chú ý của cả người xem và người sáng tạo, từ đó khiến thế giới hoạt hình và game càng trở nên muôn màu muôn vẻ và để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí người xem.
Nguồn: Business of Animation
Tâm Cửu
