Thị hiếu trò chơi hiện nay đã tác động game thủ như thế nào?
Thị hiếu trò chơi của mỗi người khác nhau như thế nào và chúng có thực sự ảnh hưởng đến việc lựa chọn trò chơi của người chơi? Bài viết dưới đây sẽ đem lại cho bạn nhiều góc nhìn mới về mối quan hệ giữa sở thích người chơi và các tựa game nói chung trên thị trường.
Kể từ khi phát hành, phiên bản Xbox của tựa game Naraka: Bladepoint đã chiếm cảm tình của hàng triệu người chơi và được xếp vào “Thánh địa danh vọng” (Gold Hall of Fame) của tạp chí trò chơi điện tử Nhật Bản Famitsu. Trong các dự án nghiên cứu trò chơi, nhiều chuyên gia đã không còn lạ lẫm khi nghe cộng đồng game thủ bày tỏ sự yêu thích đối với phong cách đồ họa (art style) của trò chơi này, và đây cũng chính là một trong những đặc điểm mà Naraka: Bladepoint được ngợi ca nhiều nhất trong khoảng thời gian vừa mới ra mắt.
Nguồn: Epic Games
Một người chơi ở Hoa Kỳ chia sẻ: “Tôi bị thu hút bởi phong cách đồ họa và hoạt hình độc đáo trong các trận đấu. Có thể nói, đây là một trò chơi mang tính cạnh tranh cao và bối cảnh bên trong trò chơi cũng hút mắt cực kỳ.”
Một người chơi từ Pháp cũng nhận xét tựa game rằng: “Đồ họa tuyệt vời, lối chơi dễ nắm bắt nhưng muốn thành thạo thì không đơn giản, các diễn viên lồng tiếng Nhật cho game đều thể hiện xuất sắc. Nói chung là không có điểm chê.”
Tuy nhiên trên thực tế, không phải dự án nghiên cứu nào cũng được nghe nhiều lời khen có cánh như vậy, vì không phải ai cũng sẽ đánh giá một trò chơi từ phương diện đồ họa, dù đó là lời khen hay chỉ trích. Có thể nói, sự khác biệt trong cách nhận xét của người chơi thường không hoàn toàn nằm ở tựa game, mà chính là ở sở thích chơi game của mỗi người.
Điều này chắc chắn đã khiến không ít nhà phát triển và nghiên cứu trò chơi đau đầu suy nghĩ. Thị hiếu người chơi rốt cuộc là gì và chúng khác nhau như thế nào? Liệu thị hiếu đám đông có thực sự ảnh hưởng đến việc lựa chọn tựa game của người chơi? Nếu có thì mức độ ảnh hưởng của nó lên người chơi sẽ nghiêm trọng ra sao? Đây quả nhiên là một bài toán khó.
Nguồn ảnh: HateAid
Đối với các nhà phát triển trò chơi, việc hiểu rõ sở thích của người chơi là điều vô cùng cần thiết vì nó ảnh hưởng đến quyết định về phong cách đồ họa và thiết kế giao diện người dùng (UI) trong quá trình phát triển cũng như các chiến lược quảng cáo. Tuy nhiên, “thị hiếu” thật sự là một khái niệm trừu tượng và phức tạp, do đó, thay vì tìm cách đưa ra câu trả lời rõ ràng, bài viết này sẽ tập trung vào việc cung cấp cho người đọc một số góc nhìn tham khảo, để từ đó hiểu thêm về sự tác động của thị hiếu người chơi đối với thị trường game hiện nay.
1. Làm thế nào để xác định thị hiếu người chơi?
Sở thích trò chơi thường được phản ánh qua việc người chơi cảm thấy một tựa game nào đó vừa chơi vui vừa hấp dẫn về mặt trực quan.
Dựa trên kinh nghiệm nghiên cứu của một số chuyên gia, thị hiếu trò chơi gần giống với khiếu thẩm mỹ của một người, tức sẽ bao gồm hai tầng nghĩa. Một là về vẻ đẹp bên ngoài, có những tựa game khiến người chơi cảm thấy vô cùng đẹp mắt và muốn tải về ngay lập tức. Điều này có thể giúp các nhà phát triển dễ dàng lựa chọn phong cách đồ họa, thiết kế nhân vật và môi trường, v.v. cho trò chơi của mình. Hai là vẻ đẹp bên trong, tức là loại trò chơi nào sẽ khiến người chơi cảm thấy đó là một trò chơi hay và sẵn sàng lựa chọn để thưởng thức. Theo định nghĩa này, thị hiếu trò chơi sẽ không bị giới hạn ở mỗi khía cạnh đồ họa, mà thay vào đó còn là về lối chơi, thế giới quan và trải nghiệm cảm xúc của người chơi trong đó. Ngoài ra, điều mà những nhà sáng tạo cũng thật sự quan tâm đó là người chơi cảm thấy thế nào về một thế giới game được dựng nên dựa theo sở thích cá nhân của họ.
Nguồn ảnh: Fgfactory
2. Thị hiếu trò chơi có ảnh hưởng đến lựa chọn game của người chơi không?
Kỳ thực luôn có sự khác biệt giữa “khẩu vị” của người chơi. Những trò chơi được cho là “trò chơi trang web trực tuyến chất lượng thấp” có thể là sự lựa chọn tuyệt vời đối với người chơi ở thị trường nông thôn hơn là những thành phố lớn. Ví dụ này không mang ý nghĩa hạ bệ hay thiếu tôn trọng, mà là để minh họa về các phân khúc người chơi khác nhau trên thị trường. Một mặt cho thấy, sở thích là sự đánh giá hoàn toàn chủ quan và khó thể nào so sánh tiêu chuẩn của người này với người kia. Thế nhưng mặt khác, cũng như nhiều hiện tượng trong cuộc sống, dù quan điểm của mỗi cá nhân khác nhau đến mấy thì cuối cùng vẫn sẽ đạt đến mẫu số chung hoặc ngưỡng chung nhất định, và thị hiếu trò chơi cũng không phải ngoại lệ.
Ví dụ, quảng cáo trò chơi có mặt ở khắp mọi nơi trên Internet, bao gồm cả những quảng cáo sử dụng khẩu hiệu tẩy não và các chiêu trò để thu hút mọi người. Tuy nhiên trong số đó, có những trò chơi dù bị gắn mắc là “chất lượng thấp” hay “trò chơi mạng” (trò chơi trên website) thì ta vẫn phải thừa nhận rằng chúng thực sự có dữ liệu tốt và thậm chí còn chiếm vị trí cao trong danh sách các trò chơi được yêu thích nhất. Điều đó có nghĩa là một số tựa game thế này vẫn đang phục vụ cho một lượng lớn người chơi có cùng sở thích, đồng thời “nuôi dưỡng” không ít các tín đồ trung thành.
Nguồn ảnh: Gahzly
Một trường hợp khác là trong nghiên cứu thực tế về người chơi, các nhà phân tích nhận thấy rằng người chơi thực sự bị ảnh hưởng bởi sở thích trò chơi của họ trước khi chọn bắt đầu một trò chơi nào đó. Một số trò chơi có chất lượng đồ họa không quá tốt nhưng lại sở hữu những người hâm mộ cho rằng phong cách của chúng rất tuyệt. Tiêu biểu như một trò chơi trực tuyến cũ đã có mặt trên thị trường được vài năm nhưng vẫn thu hút đáng kể lượng người chơi mới “vì đồ họa mãn nhãn”. Điều này hơi khác thường, bởi lẽ khi các dòng game liên tục biến đổi dựa trên cái cũ, chất lượng đồ họa của một trò chơi lâu năm sẽ khó lòng đánh bại các đối thủ tương tự với chất lượng tốt hơn trên thị trường.
Vì khó tin trước việc nhiều trò chơi cũ vẫn có sức hấp dẫn không nhỏ đối với người chơi, một số nhà phân tích đã phỏng vấn trực tiếp các game thủ và cuối cùng vẫn nhận về câu trả lời là vì đồ họa của những trò chơi đó.
Họ chia sẻ rằng bản thân rất tận hưởng việc đến một bản đồ nào đó để ngắm cảnh hàng ngày, thỏa thích chèo thuyền, lội suối, hoặc vẫy vùng hết cỡ trong trò chơi. Điều đó có nghĩa là đôi khi họ thậm chí chỉ muốn trở thành một người chơi thuần về phong cảnh và hoàn toàn bỏ qua mọi thông tin về sự tiến triển của nhân vật. Sau khi xác nhận câu trả lời, các nhà phân tích mới tin rằng dữ liệu về thị hiếu thẩm mỹ của người chơi là hoàn toàn có cơ sở và họ thực sự bị thu hút bởi hình ảnh cũng như chất lượng đồ họa của trò chơi nhiều hơn những yếu tố khác. Có thể thấy, tuy rất khó để định lượng sở thích của người chơi nhưng nó lại vô tình ảnh hưởng khá nhiều đến sự lựa chọn trò chơi của họ.
Nguồn ảnh: Bloomberg
3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến thị hiếu chơi game của người chơi?
3.1. Theo lẽ thường tình, con người thường bị thu hút bởi những thứ đẹp đẽ hơn, do đó, chất lượng đồ họa sẽ là nhân tố được mọi người cảm nhận đầu tiên khi vừa tiếp xúc với một tựa game nào đó. Chỉ cần đặt hai trò chơi có chất lượng đồ họa cao thấp lên cùng một bàn cân thì ngay cả những người mới chơi cũng dễ dàng nhận ra sự khác biệt giữa chúng.
Trước khi thảo luận về những yếu tố ảnh hưởng đến sở thích chơi game của người chơi, chúng ta cần xem xét liệu vấn đề này phụ thuộc vào bản năng hay nhu cầu của người chơi đó. Nghiên cứu tâm lý đã khẳng định con người có sự nhất quán trong sở thích thẩm mỹ đối với khuôn mặt, và ngay cả trẻ sơ sinh dù chưa bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường cũng có thể nhận ra đâu là người có khuôn mặt đẹp hơn. Theo đó, trẻ sơ sinh cũng có xu hướng nhìn chằm chằm lâu hơn vào khuôn mặt của một người được đánh giá là hấp dẫn.
Đặc biệt trong trò chơi, sự ảnh hưởng của các yếu tố bản năng thể hiện qua việc người chơi nhận biết đâu là một tựa game có chất lượng đồ họa tốt hơn. Nếu các mô hình nhân vật có chất lượng không đồng nhất tồn tại trong cùng một trò chơi, người chơi sẽ không khó để nhận ra sự khác biệt giữa chúng.
Vậy tại sao một số người chơi vẫn chọn những tựa game có vẻ ngoài không được bắt mắt lắm? Kỳ thực gu trò chơi của họ cũng không phải hạng xoàng, nhưng có lẽ họ chưa từng thấy những trò chơi đủ ấn tượng trước đây.
Nguồn ảnh: Inkl
3.2. Thị hiếu cũng bị ảnh hưởng bởi điều kiện kinh tế của người chơi và các hoạt động quảng cáo thường không tiếp cận được với cộng đồng ở vùng nông thôn và các thành phố nhỏ.
Thị hiếu không chỉ nằm ở yếu tố bẩm sinh mà còn là kết tinh từ văn hóa và khả năng kinh tế của mỗi người. Mức thu nhập cá nhân hay tài chính gia đình, v.v. cũng sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến sở thích chơi game của họ, nhưng những yếu tố này thường chỉ đóng vai trò gián tiếp. Ví dụ, người chơi có thu nhập và trình độ học vấn thấp hơn có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn thông tin mới.
Khi các nhà nghiên cứu khám phá kỹ lý do tại sao một số game thủ không chơi các tựa game có đồ họa đẹp mắt hay những siêu phẩm AAA thì phần lớn câu trả lời đều có liên quan đến bối cảnh cuộc sống của họ. Trong đó, nhiều người sống ở các khu đô thị loại 3 hoặc 4, một số là công nhân định cư hoặc nội trợ, với trình độ kinh tế không thể bì lại những người sống ở các thành phố lớn. Họ thực sự có rất ít cơ hội cập nhật các kênh quảng bá trực tuyến chính thống, huống hồ là việc tiếp xúc với những tựa game AAA. Ví dụ, khi vài trong số họ muốn đọc tiểu thuyết, họ sẽ không truy cập vào các nền tảng hoặc ứng dụng dành riêng cho tiểu thuyết mà chọn lên trình duyệt web để đọc; tương tự khi tìm kiếm trò chơi mới, họ cũng không truy cập vào các nền tảng phát trực tiếp hoặc cộng đồng trò chơi mà vẫn sử dụng trình duyệt web để lựa chọn trò chơi.
Nguồn ảnh: 2GAME
3.3. Môi trường sống ảnh hưởng đến sở thích của người chơi. Ngoài ra, thị hiếu trò chơi cũng thường phụ thuộc vào trải nghiệm của mỗi cá nhân và bạn bè xung quanh họ.
Thị hiếu đôi khi là kết quả từ toàn bộ trải nghiệm sống của một người. Môi trường mà họ lớn lên, sự giáo dục từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành, những người bạn mà họ kết giao, cũng như tất cả những trải nghiệm vui buồn đều góp phần định hình thế giới quan của một người và tạo ra tiêu chuẩn cái đẹp cho người đó. Trong đó, nhân tố ảnh hưởng lớn nhất chính là các trò chơi mà người chơi và những người xung quanh họ đã tiếp xúc. Một người từng thưởng thức nhiều trò chơi chất lượng tốt đương nhiên sẽ có tiêu chuẩn cao hơn cho các trò chơi trong tương lai. Mặt khác, nếu một người chưa thật sự trải nghiệm nhiều trò chơi sẽ có những sở thích khác biệt và tiêu chuẩn của họ cũng không được đồng nhất.
Chẳng hạn, trong một cuộc khảo sát với người chơi mới về việc tại sao nhiều người dùng vẫn đánh giá một trò chơi “có chất lượng đồ họa cao” dù đã được thành lập từ rất nhiều năm về trước, các nhà phân tích nhận thấy rằng những người này đều có chung các đặc điểm sau: Thứ nhất, họ đều là người chơi mới và hầu như không có kinh nghiệm chơi game trước đây, do đó sẽ không so sánh được sự khác nhau giữa các trò chơi trên thị trường. Thứ hai, khi một số người chơi game trên website so sánh chất lượng đồ họa giữa các website với nhau thì họ cho rằng tựa game của mình vượt trội hơn hẳn về mặt đồ họa. Cuối cùng, họ đều có điểm chung là không quan tâm đến những tựa game xuất sắc trên thị trường và cũng chưa thấy bạn bè hay người thân chơi các tựa game có chất lượng tốt hơn tựa game mà họ đang chơi.
Nguồn ảnh: Shop14402
4. Tạm kết
Mỗi người chơi sẽ có sở thích trò chơi khác nhau. Khi mở rộng quy mô đối tượng mục tiêu, bộ phận nghiên cứu người dùng của các đơn vị có thể xác định tệp người chơi phù hợp thông qua các chỉ số khảo sát nhất định, từ đó lựa chọn các phương pháp quảng cáo hiệu quả, cũng như cung cấp thông tin về thiết kế phù hợp với nhu cầu của tệp người chơi.
Nguồn: Game Developer
Tâm Cửu
